"คุณค่าความเป็นมนุย์"


"คุณค่าความเป็นมนุย์ ประกอบด้วย ความจริง ความรัก และความเมตตา ความประพฤติชอบ ความสงบสุข และอหิงสา คือไม่เบียดเบียนซึ่งกันและกัน

   ถ้าเราจะเจาะลึกเข้าไป...ความจริง คือสิ่งที่ไม่เปลี่ยนแปลง จริงวันนี้ ก็ต้องจริงทุกวัน ไม่ขึ้นอยู่กับกาลเวลา และสถานที่ แต่ทุกสิ่งทุกอย่างเปลี่ยนแปลงหมด โต๊ะตัวหนึ่ง เมื่อร้อยปีที่แล้วเป็นส่วนของต้นไม้ ปัจจุบันถูกดัดแปลงมาเป็นโต๊ะ  อีกร้อยปีคงพังทลายไป โต๊ะนั้นก็ไม่ใช่ความจริงตามนิยาม และในจักรวาลนี้ก็ไม่มีอะไรเป็นความจริง เพราะมีการเกิดดับ พอเราหาทั่วจักรวาลและไม่เจอความจริง   สุดท้ายก็เหลืออีกที่เดียวที่ยังไม่ได้เข้าไปหา นั่นก็คือภายในตัวเราเอง  และเราสามารถกลับเข้าไปค้นหาในตัวเราได้ด้วยการฝึกสมาธิ เพื่อเข้าถึงจิตใจของเรา และเราก็จะเจอว่าในตัวเรามีพุทธะ มีผู้รู้ ผู้ตื่นอยู่ในตัวเรา นี่คือความจริงสูงสุดที่มนุษย์ต้องแสวงหาให้ได้   และในการที่เราแสวงหาความจริง จะต้องอาศัยคุณค่าความเป็นมนุษย์อย่างอื่นมาสนับสนุน  

   ความสงบสุข เราจะมีความสงบสุขได้ก็ต่อเมื่อเราควบคุมอารมณ์ของเรา ควบคุมกิเลส โลภ โกรธ หลง อิจฉาริษยา ยึดมั่นในตัวเอง เราต้องเอาชนะมันให้ได้ เมื่อเราเอาชนะอารมณ์เหล่านี้ได้ เราจะมีความสงบสุขมาก และสิ่งที่จะช่วยกระตุ้นให้เกิดความสงบสุข ก็คือ ความรักและความเมตตา

  เมื่อ เราช่วยเหลือคนอื่น เราไม่คิดถึงตัวเรา ตัวเราก็จะหมดไป เหลือแต่ตัวจริงของเรา คือ พุทธะ เมื่อเราตัดตัวกิเลส ตัดตัวเราออกไป ก็จะมีแต่ความสงบสุข และความรักความเมตตา และก็จะออกมาเป็นการกระทำของเรา  ในลักษณะของการช่วยเหลือผู้อื่น การทำประโยชน์แก่ส่วนรวม การทำแต่สิ่งดีงาม  นั่นคือความประพฤติชอบ ทั้งหมดรวมกันแล้ว ก็จะทำให้ไม่ไปเบียดเบียนผู้อื่น นั่นก็คือ อหิงสา

  ....เพราะฉะนั้นคุณค่าความเป็นมนุษย์ 5 ประการจะแยกออกจากกันไม่ได้เลย มีอย่างหนึ่งก็มีครบหมด ถ้าอันใดอันหนึ่งขาดหายไป ทุกอย่างก็หายไปหมด...."